De grafisch ontwerper: het creatieve brein achter een grafisch ontwerp

Een poster ontwerpen, een jaarverslag opmaken of een huisstijl creëren; grafisch ontwerpen lijkt op het eerste oog misschien simpeler dan het in werkelijkheid is. Een geslaagd en overtuigend grafisch ontwerp is geen willekeurige creatieve uitspatting die uitmondt in een combinatie van kleuren, vormen en tekst. Het is een vak. Het vereist zowel een technische als een artistieke visie, binnen de door de opdrachtgever gestelde richtlijnen. Maar wat is nu eigenlijk een grafisch ontwerp, waar bestaan de werkzaamheden van een grafisch ontwerper uit en op welke manier gaat een grafisch ontwerper aan de slag? In dit artikel zetten wij de belangrijkste informatie rondom dit onderwerp voor jou uiteen. Binnen no-time ben je weer helemaal up-to-date!

Wat is een grafisch ontwerp en waarvoor kun je het inzetten?
Om te weten te komen wat een grafisch ontwerper zoal doet, is het misschien handig om kort op te frissen wat een grafisch ontwerp ook alweer is. Dat is immers waar het werk van een grafisch ontwerper allemaal om draait! Voor een uitgebreide uitleg van dit begrip kun je deze pagina bekijken, maar hieronder nog even een kleine recap:

Een grafisch ontwerp zorgt ervoor dat er een continuïteit tussen tekstuele en grafische elementen ontstaat, die de boodschap of het doel – bijvoorbeeld activeren, informeren of overtuigen – van de tekst kracht bijzet. Een grafisch ontwerp is onlosmakelijk verbonden met de typografie en layout van een tekst of document. Afhankelijk van de boodschap of het doel, kan een grafisch ontwerp worden ingezet om deze nader uit te werken of te ondersteunen. Zo is het mogelijk de leesbaarheid, toegankelijkheid of aantrekkelijkheid van een tekst te vergroten, draagt het bij aan een professionele uitstraling, zorgt het voor afwisseling binnen een document en kan het de nieuwsgierigheid van de lezer prikkelen. Binnen het overkoepelende begrip ‘grafische vormgeving’ wordt grofweg een onderscheid gemaakt tussen de vormgeving van fysieke en digitale producten. Een opsomming vind je hieronder:

• Fysieke producten:
  • zakelijke teksten, zoals jaarverslagen en hand-outs
  • promotiemateriaal, zoals banners, displays en visitekaartjes
  • drukwerk, zoals flyers, brochures, folders, posters, tijdschriften en verpakkingen
• Digitale producten (digital design):
  • Websiteontwerp
  • Posts op sociale media
  • Online advertenties
  • Nieuwsbrieven
  • Infographics
  • Huisstijl

Hoe een globale profielschets van een grafisch ontwerper eruitziet
Een grafisch ontwerp wordt gecreëerd door een grafisch ontwerper of grafisch vormgever. Grafisch ontwerpers kunnen als ZZP’er – en dus voor zichzelf – aan de slag, maar zijn vaker werkzaam bij een grafisch ontwerpbureau. Als grafisch ontwerper werk je doorgaans aan opdrachten in dienst van een persoon of bedrijf. Dit betekent dat er conceptversies moeten worden gemaakt aan de hand van de wensen van de klant, met de inachtneming van een bepaald financieel budget.

Binnen dit omvangrijke vakgebied is een grafisch ontwerper een creatieve duizendpoot. Dit is ook belangrijk: het werkveld van de grafisch ontwerper is zeer breed en daarnaast aan constante verandering onderhevig. Voor sommige grafisch ontwerpers hebben de digitale ontwikkelingen van de afgelopen jaren ervoor gezorgd dat zij zich in mindere mate bezighouden met het ontwerpen en realiseren van fysiek drukwerk, om zich vooral te focussen op het ontwerpen van social media posts, online advertenties en websites. Dit klinkt misschien als een logische ontwikkeling, maar zal echter lang niet voor iedere grafisch ontwerper gelden. Kortom: iedere opdracht is anders en de mogelijkheden binnen dit vak zijn eindeloos!

Grafisch ontwerper of grafisch vormgever, is er een verschil?
Het komt vaak voor dat de termen grafisch vormgever en grafisch ontwerper door elkaar worden gebruikt. Dat is op zich niet verwonderlijk, aangezien het verschil tussen beide functies niet zwart-wit is. Voor sommigen bestaat er een klein nuanceverschil, dat betrekking heeft op de ‘ontstaanswijze’ van een ontwerp; met een grafisch ontwerper bedoelt men doorgaans degene die zich bezighoudt met het ontwerpen van de vormgeving. Een grafisch vormgever focust zich in het verlengde hiervan op de grafische, concrete uitvoering van dit ontwerp. Men noemt een grafisch ontwerper doorgaans een grafisch vormgever indien het in een concreet geval gaat om het uitvoeren of realiseren van het ontwerp van iemand anders, zoals de opdrachtgever.

Het kan voorkomen dat de werkzaamheden van de grafisch ontwerper en grafisch vormgever strikt gescheiden zijn, maar over het algemeen is een grafisch ontwerper of vormgever degene die het idee voor de vormgeving ontwerpt en daarnaast zelf uitvoert. Een grafisch ontwerper kan dus op verschillende manieren worden ingezet, naargelang de wensen en eisen van de opdrachtgever.

Hoe grafisch ontwerpen in zijn werk gaat
Een kerntaak binnen het grafisch ontwerpen is het sturen op het (communicatie)doel van de tekst, met behulp van grafische elementen. Hier gaat een enorm denkproces aan vooraf, dat later in dit artikel aan de orde zal komen. Voor nu is van belang dat de grafisch ontwerper uiteindelijk aan het werk zal gaan op basis van het gekozen product, het communicatiedoel én de essentie van de tekst om het uiteindelijke ontwerp te realiseren. Afhankelijk van het product dat grafisch vormgegeven moet worden, zijn er verschillende grafische elementen inzetbaar, zoals kleurgebruik, lettertypes, lettergrootte, illustraties, foto’s, kaders, vlakken en marges. De vormgeving van een website zal naar alle waarschijnlijkheid anders verlopen dan de vormgeving van promotiemateriaal voor op de beurs.

Een grafisch ontwerper is vaak creatief onderlegd en grafisch erg vaardig. Voor de vertaling van een idee naar een concreet beeld, een van de kernbezigheden binnen dit beroep, is daarnaast de essentiële kennis nodig van digitale, grafische ontwerp(hulp)middelen. Aangezien een grafisch ontwerp vooral is gericht op de visuele aankleding van een tekst of document, bestaan er verschillende programma’s met elk hun eigen voordelen. Zo is InDesign doorgaans het handigst om te gebruiken om een losse tekst om te zetten in een grafisch ontwerp. Daarnaast is Illustrator een geschikt programma voor illustraties en het tekenen van losse onderdelen. Ook kun je Photoshop gebruiken om foto’s te bewerken of verbeteren. Deze kun je vervolgens weer verwerken in een grafisch ontwerp.

Waarom grafische conceptontwikkeling een andere tak van sport is
Nog nét een stapje verder dan grafisch ontwerpen en vormgeven, maar wel binnen het werkveld van de grafisch ontwerper, ligt grafische conceptontwikkeling. Grafische conceptontwikkeling houdt in dat de grafisch ontwerper vanaf moment één tot aan de daadwerkelijke uitvoering van het ontwerp een actieve rol speelt binnen het vormgevingsproces. Zo verschuift de focus van het ontwerpen of uitvoeren van een ontwerp waarvan de boodschap reeds duidelijk is, juist naar het meedenken over die boodschap en het concept achter de vormgeving. Dit biedt mogelijkheden om meer impact te maken op de gewenste doelgroep.

Hoe House of Visual Design jou helpt bij het realiseren van een killer grafisch ontwerp
Bij House of Visual Design kun je natuurlijk ook terecht voor grafische vormgeving. Het proces dat aan een grafisch ontwerp voorafgaat, verschilt natuurlijk per type tekst en (communicatie)doel. Ben je benieuwd naar onze verschillende opdrachten, dan kun je hier onze portfolio bekijken. Om een voorbeeld te geven van de manier waarop we een grafisch ontwerp realiseren, zie je hieronder een vereenvoudigd stappenplan voor digital design. Hier worden bijvoorbeeld websites en interactieve pdf’s onder geschaard. Dit plan behelst vier fases:

1. Denkfase: aan de hand van de belangrijkste informatie – merkidentiteit, doelgroep en communicatiedoelen – zoeken we naar de kern van jouw verhaal. Hoe wil jij het medium gebruiken en inrichten? Waar moet de lezer zijn aandacht op richten en hoe zorgen we dat het medium op een laagdrempelige manier toegankelijk is? Op basis hiervan bepalen wij waar onze focus ligt.
2. Conceptfase: in deze fase laten we onze creativiteit de vrije loop. Welke middelen kunnen we inzetten om de communicatiedoelen te bereiken? Past onze vormgeving daadwerkelijk binnen jouw eisen en wensen? Uiteraard zijn er controlemomenten en passen we ons concept aan met behulp van jouw opmerkingen en/of verbeterpunten. Ben je helemaal tevreden over het digitale design? Dan is het tijd voor de implementatie van het definitieve ontwerp.
3. Puntjes op de ‘i’-fase: in deze fase verwerken we de tekst in het definitieve digitale design. Dit is ook het moment om eventuele laatste opmerkingen met betrekking tot de tekst en vormgeving door te geven. Ben je nu écht 100% tevreden?
4. Eindresultaat: de allerlaatste, definitieve en goedgekeurde versie sturen we in het juiste formaat naar je op. Dit is het begin van jouw digitale merkidentiteit!

Meer weten over het inschakelen van een grafisch ontwerper?
Bij House of Visual Design staan we altijd open voor nieuwe opdrachten. Aan de hand van onze vijf kernwaarden – toegankelijk, fris, flexibel eigenwijs en assertief – denken we graag met je mee om een grafisch ontwerp te realiseren dat bij jou(w bedrijf) past! Heeft dit artikel je nieuwsgierig gemaakt naar de verschillende mogelijkheden die House of Visual Design jou binnen de grafische wereld kan bieden? Daar helpt ons enthousiaste team je natuurlijk graag bij. Neem hier vrijblijvend contact met ons op.